Tai Chi bij de ziekte van Parkinson
De diagnose van de ziekte van Parkinson gekregen? De ziekte van Parkinson kan problemen veroorzaken met bewegen, houding, balans en cognitie. Onderzoek naar tai chi en de ziekte van Parkinson laat zien dat tai chi een positieve invloed kan hebben en de symptomen kan verminderen.
De ziekte van Parkinson in het kort
Bij mensen die lijden aan de ziekte van Parkinson vindt een langzame degeneratie plaats van de hersencellen die verantwoordelijk zijn voor de productie van dopamine. Dopamine speelt een cruciale rol bij het overbrengen van signalen tussen hersencellen. Een tekort aan dopamine leidt tot verstoringen in zowel bewegingen als gedragingen.
Dit resulteert in, onder andere, onderstaande kenmerkende symptomen:
- Beven of tremor: herhaalde, kort op elkaar schokkende bewegingen van één of meerdere lichaamsdelen. Ze worden veroorzaakt door onwillekeurige samentrekking van spiergroepen.
- Ataxie: bewegingen moeilijk coördineren. Dit kan resulteren in een verstoord evenwicht, onzeker stappen, onduidelijk spreken en/of schokkende bewegingen.
- Spasticiteit: een verhoogde spanning en stijfheid in een spier.
Hoe kan Tai Chi helpen bij de ziekte van Parkinson?
In het algemeen (niet enkel bij Parkinson) stimuleert de beoefening van Tai Chi het zenuwstelsel. Het verbetert de bloedsomloop en ademhaling en versterkt de spieren en pezen. Tai Chi kan onder andere klachten van spierstijfheid, coördinatie, balans en flexibiliteit verbeteren. Doordat Tai Chi met druk werkt, versterkt het ook de botten, (osteoporose) en vermindert het risico op fracturen bij vallen. Het risico op vallen vermindert ook aanzienlijk omdat de patiënt een betere bewustwording heeft van zijn lichaamshouding. Tai Chi verhoogt de concentratie op wat je aan het doen bent "nu".
Tai Chi als therapie bij de ziekte van Parkinson ,vraagt om een goede begeleiding van een ervaren docent en de bewegingen aanpast aan de mogelijkheden van de Parkinsonpatiënten. Bij het aanleren van de Yang-stijl worden vloeiende bewegingen gemaakt, deze bewegingsvorm is een voortdurende oefening in het vermogen om je balans te houden. Deze Tai Chi Yang-stijl leren onthouden en eigen maken vraagt concentratie en oefening, maar geeft ook een gevoel van plezier en voldoening.
Het psychische aspect mag zeker niet vergeten worden. Tai Chi traint lichaam en geest, hierdoor krijg je stress, angst en depressie beter onder controle waardoor het zelfvertrouwen toeneemt. We zien dat deze positieve effecten van Tai Chi bij de ziekte van Parkinson al merkbaar zijn bij een matige training (tweemaal per week trainen van één uur per keer).
Tai Chi: De aanpak bij Parkinson
Balans – Evenwicht
Het verbeteren van het functionele evenwicht, de kracht van de onderste extremiteiten, de aandacht bij bewegingen en de sensorische integratie van zicht, proprioceptie en het vestibulaire systeem (het evenwichtsorgaan).
Plezier in het bewegen
Als bewegingscoach is Gert zich zeer bewust dat het noodzakelijk is om vertrouwen te geven. De training is aangepast aan iedere patiënt (al kan zeker in groep getraind worden), en de focus ligt in eerste instantie op het genieten van wat nog kan.
Opbouwen
Tai Chi als therapie is niet evident, Tai Chi leer je niet even snel uit een cursus, het is een levenslange training. Zowel jongeren als ouderen zullen er de nodige prikkels in vinden om uit hun comfortzone te gaan en hun bewegingspatronen te trainen en te verbeteren.
De ziekte van Parkinson en bewegen
Voor mensen met Parkinson hebben beweegactiviteiten extra voordelen. Zo heeft beweging een positieve invloed op de mobiliteit, het evenwicht, de spierkracht en zelfs de hersenen. Daar is zelfs wetenschappelijk bewijs voor. Bewegen is een belangrijk onderdeel van de behandeling van de ziekte van Parkinson. Maar de aanpak ervan is zeer persoonsgebonden. Er moet rekening gehouden worden met de verwachtingen, de behoeften, de mogelijkheden, de moeilijkheden en de motivatie van de persoon in kwestie.
Het is belangrijk om het beweegplan aan te passen doorheen de tijd. Zo is het belangrijk om te starten met een rustige opbouw en later de focus te verleggen naar het bewegen. Het is nooit te laat om te starten! En sluit dus niets uit omdat je het nog nooit gedaan hebt of (nog) niet kent. Probeer eens Tai Chi bij Gert Clerckx, een activiteit die niet enkel focust op beweging, maar ook ontspannend werkt.
Bronvermelding:
- https://www.parkinsonliga.be/bewegen/adviezen-over-bewegen
- https://scientias.nl/ziekte-van-parkinson-lijkt-niet-opgewassen-tegen-tai-chi-chinese-vechtkunst-kan-symptomen-verminderen-en-de-ziekte-mogelijk-zelfs-afremmen/
- https://www.nejm.org/doi/pdf/10.1056/NEJMoa1107911
- https://www.taichi-uden.nl/Artikelen/Mensen_nr_4_2009.pdf
- https://jnnp.bmj.com/content/early/2023/09/27/jnnp-2022-330967